What a difference a single letter makes!

Since my first visit to the Archives in Brussels three years ago I have been trying to find out more about primary school teacher Palmyre FROIDART with no luck. Today, on re-reading my notes and comparing them with the single registration document I have for her, I discover that her surname was FOIDART – no ‘r’…

While that hasn’t opened hundreds of research doors, a simple Google search of the correct name turns up the information that she was off sick in 1913 and retired from teaching in 1919 – information found in the the Bulletins communaux (1) of the City of Brussels – all helpfully online as PDFs at https://archives.bruxelles.be/bulletins/date

Bulletin communal Bxl 1913

Bulletin communal Bxl 1919

I also found that in September 1915 a (male) friend was looking for her

1915 09 23 L’indépendance_belge (hetarchief.be)

From the afore-mentioned registration document I know that in October that year she was in St Leonards on Sea with distiller Louis BAL from Antwerp, and soon to remove to Tunbridge Wells where she was to live in apartment accommodation at 13 Guildford Road.

After that, I have no idea, but at least I now know that she returned safely (and unmarried) to Belgium.

Registration document (Ref I420/19, National Archives, Brussels)

I also have been reminded of the importance of taking care when transcribing information!

Notes:

(1) From the City of Brussels website : Bulletins communaux : Les Bulletins communaux de la Ville de Bruxelles contiennent les procès-verbaux des séances du Conseil communal ainsi que les rapports des départements et des services de la Ville depuis le 19e siècle. Ces Bulletins communaux sont publiés par la Ville. Ils donnent une vue globale de ses décisions et des actions qu’elle entreprend. Ils permettent d’appréhender la grande variété des débats et des questions qui préoccupent les édiles communaux et qui touchent à la vie politique, sociale, économique et culturelle à Bruxelles… Pour les périodes plus anciennes, les Bulletins imprimés ont fait l’objet d’une campagne de numérisation par les Archives de la Ville. Ils sont consultables à l’aide d’un moteur de recherche.

“Municipal bulletins : The City of Brussels’ Municipal Bulletins contain the minutes of the meetings of the Municipal Council as well as the reports of the City’s departments and services since the 19th century. These municipal Bulletins are published by the City. They provide an overview of its decisions and actions. They make it possible to understand the wide variety of debates and issues that concern municipal councils and affect political, social, economic and cultural life in Brussels… For older periods, the printed Bulletins have been digitised by the City Archives. They can be consulted online.”

Guest blog post by Cyriel Boeynaems : The Boeynaems family during the First World War

It is a pity that we no longer have the complete correspondence to and from the Boeynaems family who fled to England during WW1, especially as the letters sent from the refugees’ addresses in England may contain important material. But that exchange of letters has not yet been found. Only seven letters and a dozen postcards, all sent to England, have been preserved. This was enough to make up a puzzle, one with many missing pieces. No full story, rather a list of events and locations.

At the outbreak of the First World War the family of Florent Boeynaems and his wife Marie Coosemans had 14 children. They lived in Antwerp at no 5 Prinsstraat. By profession father Florent Boeynaems was a notary.

Florent Boeynaems X Marie Coosemans 1860-1915 1866-1946
Their children	Age in 1914
Ferdinand (Fernand) 1889-1918	25
Paul 1891-1958	23
Hélène 1892-1944	22
Hubert 1893-1961	21
Marthe 1895-1940	19
Jean (Jan) 1897-1969	17
Suzanne 1898-1982	16
Yvonne 1900-1986	14
Florent (Flor) 1901-1980	13
Pierre (Piet) 1903-1986	11
Joseph (Jos) 1906-1984	8
Marie Louise (Mimi) 1908-2004	6
Jacques (Jaak) 1909-1995	5
Ludovic 1910-1996	4

Mother Marie Coosemans was the half-sister of Florent Coosemans, chairman of the Club Albert in Tunbridge Wells during WW1. Florent Coosemans was married to Louise Martin. His father Ferdinand Coosemans married twice. His first wife passed away shortly after Marie Coosemans’s birth in 1866.

Ferdinand Coosemans 1°X Maria Van Welde 1828-1926 1829-1866
Their children	Married to
Constant Coosemans 1861-1923	Marie Van Goethem
Marie Coosemans 1866-1946	Florent Boeynaems

Ferdinand Coosemans 2°X Anne Cornélie Van de Wiel 1828-1926 1836 – 1906
Their children	Married to
Caroline Coosemans 1871-1959	Charles Cnoops
Florent Coosemans 1872-1947	Louise Martin
HortenseCoosemans 1873-1935	Felix Goris
BertheCoosemans 1875-1950	Alfons Steyaert

1913 was a glorious year for the Boeynaems-Coosemans family. Two silver jubilees. Father Florent Boeynaems celebrated his 25th anniversary as a notary. And the couple also celebrated 25 years of marriage in November.This seemed the best moment to gather the children together for a family photo. A unique picture because the Boeynaems children looked as they did just before leaving for England.

When the German troops were on the outskirts of the city of Antwerp on 7 October 1914, the Civil Guard of the city of Antwerp was dissolved. Paul Boeynaems had served in the Civil Guard since 1912 as an artilleryman. In the grip of fear and horrible stories, people fled to the Netherlands in panic and large numbers.This was also the case with the Boeynaems family.

The Boeynaems children left without their parents. According to a story recorded by Marie-Louise Boeynaems in 1999, the children gathered back in the parental house in the Prinsstraat and had to say good-bye one after the other to their father and mother. From the Netherlands they travelled to England. Some of their uncles and aunts also fled to England: Uncle Florent and Aunt Louise (Coosemans-Martin), Uncle Charles and Aunt Caroline (Cnoops-Coosemans) and Uncle Gustave and Aunt Marie (Simons-Boeynaems / Marie was the sister of Florent Boeynaems). It is not clear whether other family members followed and if everyone left together with the children. Even the exact date of departure remains unknown.

1914 The Boeynaems children were certainly all at a permanent address, either in the Netherlands or in England, by 13 October 1914. Other family members, including possibly their mother, Marie Coosemans, left the city when the first bomb hit Blindestraat in Antwerp. They stayed in Standdaarbuiten and Oudenbosch in the Netherlands. In a letter dated 13 October 1914 (from Standdaarbuiten), the children were informed about the confused situation in the Netherlands. Everyone was looking for family members there. The van Meerbeeck family of Wilrijk near Antwerp was also being sought by other relatives. Hélène Boeynaems was engaged to, and married in 1915, René van Meerbeeck, son of the family in question. Due to fear and on the advice of the local authorities, Ferdinand and Paul were advised not to return to Belgium. But before the end of February 1915, the parents and Ferdinand were already back at home in Antwerp. Son Ferdinand returned home to help his father Florent Boeynaems who was in ill health.

(Cfr. Letters dated October 13, 1914 and March 2, 1915)

1915 To avoid censorship and loss of mail, the letters were sent to and from Belgium via intermediaries in the Netherlands. In the first months of the war, the Boeynaems family had two intermediaries Mr. Reinemund and Mr. Mattheezen in Bergen op Zoom. Paul and Jean Boeynaems left England and travelled to France to offer themselves as volunteers in the Belgian Army. Paul signed up in Rouen on 19 February 1915 and Jean did the same in Parigné-l’Evêque on 29 April 1915. Both brothers kept in touch with the rest of the family in England via their sister Marthe. She became the point of contact of the family in England. From the address on a card from Paul Boeynaems it becomes clear that Marthe and probably the other children were at 22 Alwine Mansions, Wimbledon, London on 14 March 1915. Was this the first refugee address in England? Meanwhile, the state of health of father Florent Boeynaems deteriorated. He had already received the last rites. Hélène Boeynaems and her brother Hubert had to return urgently to help in the family. The letter asking for help was dated 26 March 1915 and was addressed to Hélène Boeynaems at 44 York Road,Tunbridge Wells via an intermediary, Mr. Van Nieuwenhuize. The trip was arranged in collaboration with Mr. Léon Van Nieuwenhuize who stayed at 8 College Road, Harrow, London.The brother of Alice Van Nieuwenhuize also had to return to Belgium and it is probable one of the small Boeynaems children travelled with them. The journey was via Vlissingen (Flushing) in the Netherlands.

In Antwerp, the brothers Ferdinand and Hubert tried to save their father’s notarial practice. Ferdinand was training to be a notary and was a welcome help in the practice. Brother Hubert mainly helped in the administration. As planned Hélène married René van Meerbeeck in the summer. Paul Boeynaems started officer training in Bayeux (F) in July 1915. As an ex-civil guard he was deployed as an instructor. Jean Boeynaems left for the Front.The brothers kept in touch and saw each other during a military leave in De Panne in Belgium. The Boeynaems children moved from York Road to Capilano, 154B Upper Grosvernor Road, Tunbridge Wells. They were there certainly in August 1915. Sometime later in the year they moved to 19 Beltring Road, Tunbridge Wells. Here they definitely were on 26 November 1915. At the end of August 1915, Marthe Boeynaems received a postcard from her sister Hélène in which she told her about her marriage with René van Meerbeeck. The postcard was sent via an intermediary in Moensel near Eindhoven in the Netherlands.

Ludovic /Marie-Louise/Jacques Boeynaems 4

The three youngest Boeynaems children posing in Spring /Summer in St. John’s Recreation Ground in the immediate vicinity of 19 Beltring Road in Tunbridge Wells

Jacques and Ludovic wore their sailor suits as in the picture from 1913.

The war year of 1915 ended on a sad note. Father Florent Boeynaems and the children in England never saw each other again. Florent Boeynaems died on Christmas Eve 1915. He was just 55 years old.

(cfr. Letters dated 2 March 1915 and 26 March 1915 – postcards dated 14 March 1915, 20 April 1915, 1 August 1915, 16 August 1915, 26 November 1915 and17 December 1915)

1916 Paul Boeynaems requested his transfer to the Front and in February 1916 he joined the same regiment as his brother Jean. In a letter of 6 September 1916 we read that mother Marie Coosemans and her son Joseph Boeynaems were in Kerkom (Boutersem) in Belgium to visit Aunt Regina Van Welde. Regina was the sister of Maria Van Welde, the deceased mother of Marie Coosemans. They stayed for a few days. Joseph Boeynaems was no longer in England. Either he had always stayed at home, or he went to Antwerp with Hélène and Hubert in 1915. After the death of their father, the children in England received extra moral support from their uncle Gustave and Aunt Marie (Simons – Boeynaems). In Tunbridge Wells the Belgian refugees regularly paid tribute to the members of their reception committee. In July 1916 two special members of the Mayor’s Belgian Refugees Committee were honoured for their care, reception and committed engagement towards the refugees: the sisters Amelia and Louisa Scott. They received an album filled with all kinds of drawings, paintings, texts, poems and musical pieces, and the signatures and names of the Belgian refugees. In this album, “The Misses Scott Album”, were texts written by Florent Coosemans and his wife Louise Martin and also name cards with the names of the Boeynaems children, Marthe, Suzanne, Florent, Yvonne, Pierre, Jacques, Marie-Louise and Ludovic.In a letter to his sister Marthe, Ferdinand Boeynaems tried to make it clear that life in occupied Belgium was much worse than in England. There was a lot of hardship and scarcity. Forced by circumstances and in their own best interests, the children were encouraged by Ferdinand to stay in England. If necessary, they could move to another location and might also ask for advice from the rest of the family who were in situ or even from their brother Paul. Marthe was temporarily employed as a volunteer at the West Hall Hospital in Tunbridge Wells. It was one of the Red Cross’s Voluntary Aid Detachment (VAD) hospitals in Tunbridge Wells. Marthe was not a nurse but the hospital could use all available help; in the hospitals there were also Belgian wounded. She probably remained there for a while because her brother Paul sent her a postcard at that address in September 1916: West Hall Hospital, Chilston Road, Tunbridge Wells.

(Cfr.Postcards of 16 February 1916, 2 March 1916, 7 September 1916 and a letter of 8 September 1916)

1917 The children left Tunbridge Wells late in 1916 or early 1917. They moved to London and first settled in South Kensington: at 18 Onslow Gardens and 2 Gledhow Gardens. In that same year, they moved to 21 Russell Square in central London. This was their last address in England. They moved in above the offices of the newspaper “De Stem uit België” (trans: “The Voice of Belgium”) published by Canon Floris Prims, well known to the family Boeynaems. Suzanne and possibly Marthe and Yvonne Boeynaems were also employed there in the office. In January or February 1917, Jean and Paul Boeynaems were on leave in England and were photographed with their brothers and sisters for a family photo. The photo was taken by Sketches – 72 Oxford Street, London.

-Yvonne/Florent/Suzanne/Paul-

-Jean/Marthe/Pierre/Marie-Louise-

-Jacques/Ludovic-

In May 1917 a first child was born to Hélène Boeynaems and René van Meerbeeck: Monique van Meerbeeck. In that same year, the Boeynaems children learned of the death of their great uncle and great aunt Jean Hagenaers and his wife Louise Boeynaems, their great aunt Régina Van Welde and their aunts Marguerite Boeynaems and Marie Boeynaems. At the end of 1917 Marie-Louise Boeynaems had fallen ill at St Leonards-on-Sea School and spent a week recuperating with her sisters in London. Son Florent who was on school holidays in London wrote a long letter to his brother Pierre with all the news from 21 Russell Square and his experiences at his new school in Norwood.

(Cfr. Postcard of 25 March 1917, letter of 10 December 1917)

1918 In January Marthe Boeynaems received news from Antwerp from her sister Hélène and her brother Joseph. The postcards were sent from the Netherlands through the intermediary of Mr. Van Herck, a stone merchant in Sluiskil Terneuzen. To mislead the German occupier and to make the name of the final recipient clear in writing the address, Marthe’s first name was linked to the intermediary’s last name. Hubert sent a postcard to Eug. De Roeck in England for news about the death of Marie Boeynaems, the wife of Gustave Simons. This card also went through Terneuzen.

Hélène van Meerbeeck and little daughter Monique were visiting the family in Prinsstraat.

Hubert – Ferdinand

Hélène – mother Marie Coosemans – Monique – Joseph

In the background, between Joseph and Ferdinand, is Paul Boeynaems’s picture in military uniform

Jean Boeynaems was wounded in the war and taken to a hospital in Le Havre (F) on 1 October. Paul Boeynaems was mentioned in dispatches on November 8 during the liberation of the Ertvelde canal during the final offensive. Yvonne Boeynaems returned to Antwerp in late 1918.

On the day of the Armistice Ferdinand Boeynaems died, as a result of the Spanish flu. Joy quickly turned to sadness. Not long before, he was smiling in a family photo at home in Prinsstraat.

1919 Two letters of 9 and 10 January were the only letters from England to home in Belgium that have been preserved. In these we read that Suzanne Boeynaems was still in London. She wrote to her sister Yvonne that many refugees had already left. She also announced the departure of the René Dieltiens family,of the Denijn family and also of Mrs. Brusselmans. It is not known when all the Boeynaems children followed. After the Christmas holidays 1918/1919, Pierre and Florent Boeynaems went back to school in Upper Norwood. Jean Boeynaems left the army on 6 August 1919 and Paul on 15 August 1919. Not everyone returned to Antwerp. Marthe Boeynaems had become engaged in the meantime to a doctor from Kortrijk, Karel Depla. They married in London in 1920 and had six children. But fate struck again. The Second World War proved fatal for her. She died during a bombing raid in London in 1940. Her children and grandchildren remained in England.
(cfr Letters of 9 and 10 January 1919)

Education

As soon as it was possible the children were sent to boarding schools in England. The boys Florent, Pierre, Jacques and Ludovic Boeynaems first went to school in Stroud in Gloucestershire. Florent left the school in Stroud and moved to St Mary’s College in Upper Norwood in southeast London. Later Pierre, Jacques and Ludovic went to St Joseph’s College in Malvern Wells in Worcestershire. In 1919 Pierre and Florent Boeynaems were in St Mary’s College in Upper Norwood. Ludovic stayed for some time at St Paul’s Convent in Brighton. Marie-Louise went to Convent school in St Leonards-on-Sea, Hastings, in the county of Sussex.

Who is who

Many letters and postcards mention names that to date remain unidentified. Some readers may be able to clarify some of these names. And some names may also belong in another story. Comments are always welcome.

The unknown individuals mentioned:

* On the flight from Belgium in 1914: Nuchelmans, Sluyts, Scrivener?
* In a letter of March 26, 1915: Leo or Léon Van Nieuwenhuize, Alice Van Nieuwenhuize and her brother?
* On a postcard of November 1915 from Jean Boeynaems: René De Jongh and Etienne?
* On a postcard of 16 February 1916 from Jean Boeynaems: Adolphe, Emmanuel, Arnold Van Kerkhoven, Lahaye, Dupuis?
* On a postcard of March 25, 1917 from Jean Boeynaems: Miss Lombart (sent a package to him)?
* In a letter of 10 December 1917 from son Florent Boeynaems:
– Mrs Maria Van Bavel (was employed by ” De Stem uit België”)?
– Mme. Josephine (was employed by “De Stem uit België”)?
– Bouveroux, Willemsen, Maes, teachers?
– Arsène, Piesen, Cornelius, fellow students of Florent and Pierre Boeynaems?
– Mr. Fernand Robert?

Cyriel Boeynaems

13 June 2017

I am so grateful to Cyriel for this moving and personal account of his family’s experiences. If you can help with any of his queries, or can add to his family’s story, please contact him via this blog’s Contact page. Thank you.

Guest blog post by Cyriel Boeynaems: De familie Boeynaems tijdens WO 1

Het is doodjammer dat men niet meer kan beschikken over de volledige briefwisseling van en naar de familie Boeynaems die tijdens WO 1 naar Engeland was gevlucht. Vooral de brieven verzonden vanuit de vluchtadressen in Engeland hadden waardevol materiaal kunnen bevatten. Maar die briefwisseling is tot op heden niet teruggevonden. Enkel een zestal brieven en een tiental postkaarten naar Engeland zijn bewaard gebleven. Toch genoeg om een puzzel te leggen. Het werd een puzzel met veel ontbrekende stukjes. Geen volledig verhaal, eerder een opsomming van gebeurtenissen, locaties….

Bij het uitbreken van de 1^ste Wereldoorlog telde het gezin van Florent Boeynaems en zijn echtgenote Marie Coosemans 14 kinderen. Zij woonden in de Prinsstraat nr. 5 te Antwerpen. Vader Florent Boeynaems oefende er het ambt uit van notaris.

Florent Boeynaems X Marie Coosemans (1860-1915) (1866-1946)
Hun kinderen	Leeftijd in 1914
Ferdinand (Fernand) 1889-1918	25j
Paul 1891-1958	23j
Hélène 1892-1944	22j
Hubert 1893-1961	21j
Marthe 1895-1940	19j
Jean (Jan) 1897-1969	17j
Suzanne 1898-1982	16j
Yvonne 1900-1986	14j
Florent (Flor) 1901-1980	13j
Pierre (Piet) 1903-1986	11j
Joseph (Jos) 1906-1984	8j
Marie Louise (Mimi) 1908-2004	6j
Jacques (Jaak) 1909-1995	5j
Ludovic 1910-1996	4j

Moeder Marie Coosemans was de halfzuster van Florent Coosemans, de voorzitter van de Albert Club in Tunbridge Wells tijdens WO1. Florent Coosemans was gehuwd met Louise Martin. Zijn vader Ferdinand Coosemans trad tweemaal in het huwelijk. Zijn eerste echtgenote overleed kort na de geboorte van Marie Coosemans in 1866.

Ferdinand Coosemans (1828-1926) 1° X Maria Van Welde (1829-1866)
Hun kinderen	Gehuwd met
Constant Coosemans 1861-1923	Marie Van Goethem
Marie Coosemans 1866-1946	Florent Boeynaems

Ferdinand Coosemans (1828-1926) 2° X Anne Cornélie Van de Wiel (1836-1906)
Hun kinderen	Gehuwd met
Caroline Coosemans 1871-1959	Charles Cnoops
Florent Coosemans 1872-1947	Louise Martin
Hortense Coosemans 1873-1935	Felix Goris
Berthe Coosemans 1875-1950	Alfons Steyaert

In 1913 waren het nog hoogdagen bij de familie Boeynaems-Coosemans. Twee zilveren jubilea. Vader Florent Boeynaems vierde zijn 25- jarig ambtsjubileum als notaris. En het echtpaar was in november ook nog 25 jaar gehuwd. Dit leek het uitgelezen moment om de kinderen te verzamelen voor een groepsfoto. Een unieke foto want zo zagen de kinderen Boeynaems er uit vlak voor hun vertrek naar Engeland.

Als op 7 oktober 1914 de vijandelijke Duitse troepen al aan de rand van de stad Antwerpen stonden werd de Burgerwacht ontbonden. Paul Boeynaems was sedert 1912 in dienst bij de Burgerwacht als kanonnier. Bevangen door angst en verward door vreselijke verhalen sloeg de bevolking massaal en paniekerig op de vlucht naar Nederland. Zo verging het ook met de familie Boeynaems.

De kinderen Boeynaems vertrokken zonder hun ouders. Volgens een verhaal van Marie-Louise Boeynaems, opgetekend in 1999, verzamelden de kinderen zich achteraan in het ouderlijk huis in de Prinsstraat en moesten één na één afscheid nemen van hun geliefde vader en moeder. Via Nederland reisden ze door naar Engeland. Ook sommige van hun ooms en tantes vluchtten naar Engeland: oom Florent en tante Louise (Coosemans-Martin), oom Charles en tante Caroline (Cnoops-Coosemans) en oom Gustave en tante Marie (Simons-Boeynaems / Marie was de zus van vader Florent Boeynaems). Het is niet duidelijk of nog andere familieleden volgden en of iedereen samen vertrok. Zelfs de exacte datum van vertrek blijft onbekend.

1914 De kinderen Boeynaems waren alleszins op een vast adres,in Nederland of in Engeland, vóór 13 oktober 1914. Andere familieleden waaronder misschien ook moeder Marie Coosemans verlieten de stad pas toen de eerste bom viel op de Blindestraat in Antwerpen. Ze hielden halt in Standdaarbuiten en Oudenbosch in Nederland. In een brief van 13 oktober 1914 werden de kinderen ingelicht over de verwarde toestand in Nederland. Iedereen was daar op zoek naar familieleden. Ook de familie van Meerbeeck uit Wilrijk werd door andere familieleden opgezocht. Hélène Boeynaems was verloofd en zou in 1915 huwen met René van Meerbeeck, zoon van de bedoelde familie. Ingegeven door angst en op aanraden van de plaatselijke autoriteiten werd er aan Ferdinand en Paul gevraagd om niet terug te keren naar België. Maar nog vóór het einde van februari 1915 waren de ouders en Ferdinand al opnieuw thuis in Antwerpen. Zoon Ferdinand keerde uiteindelijk terug naar huis om zijn vader Florent Boeynaems te helpen die gezondheidsproblemen had.

(cfr. Brieven van 13 oktober 1914 en 2 maart 1915)

1915 Om censuur en verlies van post te vermijden werden de brieven vanuit en naar bezet België verzonden via tussenpersonen in Nederland. In de eerste maanden van de oorlog had de familie Boeynaems twee tussenpersonen Dhr. Reinemund en Dhr. Mattheezen die in Bergen op Zoom verbleven. Paul en Jean Boeynaems verlieten Engeland en reisden door naar Frankrijk om zich daar aan te melden als oorlogsvrijwilliger bij het Belgisch Leger. Paul ondertekende op 19 februari 1915 een verbintenis in Rouen (F) en Jean deed hetzelfde in Parigné-l’Evêque (F) op 29 april 1915. Beide broers hielden contact met de rest van de familie in Engeland via hun zuster Marthe. Zij werd het aanspreekpunt van de familie in Engeland. Met het adres op een kaartje van Paul Boeynaems aan zijn zus Marthe wordt het duidelijk dat Marthe en waarschijnlijk ook de andere kinderen op 14 maart 1915 in London Wimbledon, Alwine Mansion 22 verbleven. Was dit het eerste vluchtadres in Engeland? Ondertussen was de gezondheidstoestand van vader Florent Boeynaems zodanig verergerd dat men hem de laatste sacramenten had toegediend. Hélène Boeynaems en haar broer Hubert moesten dringend terugkeren naar huis om hulp te bieden. De brief om hulp dateerde van 26 maart 1915 en was via een tussenpersoon, Dhr Van Nieuwenhuize, geadresseerd aan Hélène Boeynaems in Tunbridge Wells, York Road 44. De reis werd geregeld in samenwerking met Dhr Léon Van Nieuwenhuize die in London Harrow, College Road nr. 8. verbleef. De broer van Alice Van Nieuwenhuize moest ook terugkeren naar België. Indien men het wou mocht ook één van de kleine kinderen Boeynaems meereizen. De reis ging langs Vlissingen.

In Antwerpen deden de broers Ferdinand en Hubert er alles aan om het notariaat van hun vader te redden. Ferdinand was kandidaat-notaris en was een welkome hulp in het notariaat. Broer Hubert was voornamelijk behulpzaam in de administratie. Wat gepland was ging door en Hélène huwde in de zomer met René van Meerbeeck. Paul Boeynaems begon in juli 1915 een officiersopleiding in Bayeux. Als ex-burgerwachter werd hij ingezet als instructeur. Jean Boeynaems vertrok naar het Front. De broers bleven met elkaar in contact en zagen elkaar tijdens een militaire verlofperiode in De Panne. De kinderen Boeynaems verhuisden van de York Road naar Tunbridge Wells, Capilano, Upper Grosvernor Road 154 B. Ze waren er alleszins in augustus 1915. Iets later in het jaar verhuisden ze naar Tunbridge Wells, Beltring Road 19. Hier waren ze zeker op 26 november 1915. Eind augustus 1915 ontving Marthe Boeynaems een postkaart van haar zus Hélène waarin ze het relaas deed over haar huwelijk met René van Meerbeeck. De briefkaart werd verstuurd via een tussenpersoon in Moensel bij Eindhoven in Nederland.

Ludovic,/ Marie-Louise / Jacques Boeynaems 4

De drie jongste kinderen Boeynaems poseerden in de lente/zomer in St. John’s Recreation Ground in de onmiddellijke omgeving van Beltring Road 19 in Tunbridge Wells

Jacques en Ludovic droegen hun matrozen kraagje zoals op de foto uit 1913.

Het oorlogsjaar 1915 eindigde in mineur. Vader Florent Boeynaems en de kinderen in Engeland bleven voor altijd gescheiden. Florent Boeynaems overleed op de vooravond van Kerstmis 1915. Hij was amper 55 jaar.

(cfr. Brieven van 2 maart 1915 en 26 maart 1915, postkaarten van 14 maart 1915, 20 april 1915, 1 augustus 1915, 16 augustus 1915, 26 november 1915 en 17 december 1915)

1916 Paul Boeynaems vroeg zijn overplaatsing naar het Front en kwam in februari 1916 terecht in hetzelfde regiment van zijn broer Jean. In een brief van 6 september 1916 lezen we dat moeder Marie Coosemans en haar zoon Joseph Boeynaems in Kerkom (Boutersem) waren om tante Regina Van Welde te bezoeken. Regina Van Welde was de zus van Maria Van Welde, de overleden moeder van Marie Coosemans. Ze verbleven er enkele dagen. Joseph Boeynaems was dus niet in Engeland. Ofwel was hij altijd al thuis gebleven ofwel was hij in 1915 meegekomen naar Antwerpen met Hélène en Hubert. Na het overlijden van hun vader kregen de kinderen in Engeland extra morele steun van hun oom Gustave en tante Marie (Simons- Boeynaems) . In Tunbridge Wells brachten de Belgische vluchtelingen geregeld hulde aan de leden van hun opvangcomité. Als blijk van dank voor de opvang, het onthaal en de onverdroten inzet werden in juli 1916 twee bijzondere leden van het Mayor’s Belgian Refugees Committee gehuldigd: de gezusters Amelia en Louisa Scott. Zij ontvingen een album volledig versierd met allerlei tekeningen, schilderijtjes, teksten, gedichten, muziekstukken en handtekeningen en namen van de Belgische vluchtelingen. In dit album “The Misses Scott Album” werden teksten geschreven door Florent Coosemans en zijn echtgenote Louise Martin en ook naamkaartjes gekleefd met de namen van de kinderen Boeynaems Marthe, Suzanne, Florent, Yvonne, Pierre, Jacques, Marie-Louise en Ludovic.

In een brief aan zijn zus Marthe probeerde Ferdinand Boeynaems duidelijk te maken dat het leven in bezet België er veel slechter aan toe was dan in Engeland. Er was veel ontbering en schaarste. Noodgedwongen door de omstandigheden en voor hun bestwil werden de kinderen door Ferdinand aangemaand om in Engeland te blijven. Desnoods mochten ze verhuizen naar een andere locatie en hierover eventueel raad vragen aan de rest van de familie die ter plaatse was of zelfs ook aan hun broer Paul. Marthe was tijdelijk tewerkgesteld als vrijwilliger in het West Hall Hospital in Tunbridge Wells. Het was één van Voluntary Aid Detachment hospitalen van het Rode Kruis in Tunbridge Wells. Marthe was geen verpleegster maar het hospitaal kon alle hulp gebruiken; in de hospitalen lagen ook Belgische slachtoffers. Ze bleef er waarschijnlijk een tijdlang overnachten want haar broer Paul zond in september 1916 een kaartje op dat adres: Tunbridge Wells, West Hall Hospital, Chilston Road.

(cfr. Postkaarten van 16 februari 1916, 2 maart 1916, 7 september1916 en een brief van 8 september 1916)

1917 De kinderen verlieten Tunbridge Wells eind 1916 of begin 1917. Ze verhuisden naar London en vestigden zich eerst in South Kensington: London South Kensington, Onslow Gardens 18 en London South Kensington, Gledhow Gardens, 2. Nog in datzelfde jaar verhuisden ze naar London, Russell Square 21. Dit werd hun laatste adres in Engeland. Ze trokken in boven de kantoren van de krant “De Stem uit België” uitgegeven door kanunnik Floris Prims, goed gekend in de familie Boeynaems. Suzanne en wellicht ook Marthe en Yvonne Boeynaems werden er tewerkgesteld in de administratie. In januari of februari 1917 waren Jean en Paul Boeynaems met verlof in Engeland en lieten zich samen met hun broers en zussen fotograferen voor een familiefoto. De foto werd genomen door Sketches – Oxford Street, 72 London.

–Yvonne-Florent-Suzanne-Paul-

–Jean-Marthe-Pierre-Marie Louise-

–Jacques-Ludovic

In mei 1917 kregen Hélène Boeynaems en René van Meerbeeck hun eerste kindje, Monique van Meerbeeck. In datzelfde jaar betreurden de kinderen Boeynaems het overlijden van hun grootoom en groottante Jean Hagenaers en zijn echtgenote Louise Boeynaems, hun groottante Régina Van Welde en hun tantes Marguerite Boeynaems en Marie Boeynaems. Eind 1917 was Marie-Louise Boeynaems ziek geworden op school in St Leonards-on-Sea en kwam een week rusten bij haar zussen in Londen. Zoon Florent die met schoolverlof was in Londen vertelde in een lange brief aan zijn broer Pierre al het nieuws uit de Russel Square 21 en ook zijn belevenissen in de nieuwe school in Norwood.

(cfr. Postkaart van 25 maart 1917, brief van 10 december 1917)

1918 In januari ontving Marthe Boeynaems nieuws uit Antwerpen van haar zus Hélène en haar broer Joseph. De postkaarten werden verzonden via een tussenpersoon uit Nederland:

Dhr. Van Herck, een steenfabrikant in Sluiskil Terneuzen. Om de Duitse bezetter te misleiden en de naam van de uiteindelijke bestemmeling toch te verduidelijken werd in de adressering de voornaam van Marthe gekoppeld aan de familienaam van de tussenpersoon.

Hubert Boeynaems stuurde een postkaart naar Dhr. De Roeck in Engeland om nieuws te ontvangen omtrent het overlijden van Marie Boeynaems, echtgenote van Gustave Simons. Ook deze kaart ging via Terneuzen.

Hélène van Meerbeeck-Boeynaems en haar dochtertje Monique waren tijdens het Kerstverlof op bezoek in de Prinsstraat.

Hubert – Ferdinand

Hélène – moeder Marie Coosemans – Monique – Joseph

Achteraan op een kastje, tussen Joseph en Ferdinand, prijkt de foto van Paul Boeynaems in militair tenue

Jean Boeynaems raakte gekwetst en werd op 1 oktober afgevoerd naar een hospitaal in Le Havre (F). Paul Boeynaems kreeg op 8 november een vermelding in de dagorde van zijn regiment voor zijn vastberaden houding bij de bevrijding van het kanaal in de streek van Ertvelde tijdens het eindoffensief. Yvonne Boeynaems keerde terug naar Antwerpen op het einde van 1918.

Uitgerekend op de dag dat de wapens zwegen overleed Ferdinand Boeynaems. Hij stierf ten gevolge van de Spaanse griep. Vreugde sloeg al vlug om in verdriet. Niet lang voordien stond hij nog lachend op een familiefoto thuis in de Prinsstraat..

1919 De brieven van 9 en 10 januari waren de enige brieven vanuit Engeland naar het thuisfront die werden teruggevonden. Hierin lezen we dat Suzanne Boeynaems nog in London was. Ze schreef aan haar zus Yvonne dat veel vluchtelingen al vertrokken waren. Ze kondigde ook het nakende vertrek aan van de familie René Dieltiens, de familie Denijn en ook van Mevr. Brusselmans. Het is niet geweten wanneer al de kinderen Boeynaems volgden. Na het Kerstverlof 1918/1919 vervoegden Pierre en Florent Boeynaems alleszins opnieuw de school in Upper Norwood. Jean Boeynaems werd op 6 augustus 1919 met onbepaald verlof geplaatst en Paul Boeynaems op 15 augustus 1919. Niet iedereen keerde terug naar Antwerpen. Marthe Boeynaems had zich intussen verloofd met een arts uit Kortrijk, Karel Depla. Ze huwden in Londen in 1920 en kregen zes kinderen. Maar het noodlot sloeg opnieuw toe. De tweede wereldoorlog werd haar fataal. Ze overleed tijdens een bombardement op Londen in 1940. Haar kinderen en kleinkinderen bleven in Engeland.

(cfr.Brieven van 9 en 10 januari 1919)

Het onderwijs

Zodra het mogelijk was werden de kinderen ondergebracht in kostscholen. De jongens Florent, Pierre, Jacques en Ludovic Boeynaems volgden eerst onderwijs in Stroud in het graafschap Gloucestershire. Florent verliet de school in Stroud en verhuisde naar het St. Mary’s College in Upper Norwood in zuidoost Londen. Later gingen Pierre, Jacques en Ludovic naar het St Joseph College in Malvern Wells in het graafschap Worcestershire. In 1919 waren Pierre en Florent Boeynaems in het St.Mary’s College in Upper Norwood. Ludovic verbleef ook enige tijd in het St Paul’s Convent in Brighton. Marie-Louise vervoegde de Convent school in St Leonards-on-Sea bij Hastings in het graafschap Sussex.

Wie is wie

In heel wat brieven en postkaarten werden namen vermeld die tot op heden onbekend zijn gebleven. Misschien kunnen sommige lezers en lezeressen meer verduidelijking brengen bij sommige namen. En horen die namen wellicht ook thuis in een ander verhaal. Reacties zijn altijd welkom.

* Bij de vlucht uit België in 1914: Nuchelmans, Sluyts, Scrivener ?

* In een brief van 26 maart 1915: Leo of Léon Van Nieuwenhuize, Alice Van Nieuwenhuize en haar broer ?

* Op een postkaart van november 1915 van Jean Boeynaems: René De Jongh en Etienne ?

* Op een postkaart van 16 februari 1916 van Jean Boeynaems: Adolphe, Emmanuel, Arnold Van Kerkhoven, Lahaye, Dupuis?

* Op een postkaart van 25 maart 1917 van Jean Boeynaems: Mej Lombart (heeft pakje naar hem gestuurd) ?

* In een brief van 10 december 1917 van zoon Florent Boeynaems:

– Mevr Maria Van Bavel (was tewerkgesteld bij “De Stem uit België”) ?

– Mevr Josephine (was tewerkgesteld bij “De Stem uit België”) ?

– Bouveroux, Willemsen Maes, leraars ?

– Arsène, Piesen, Cornelius, medeleerlingen van Florent en Pierre Boeynaems ?

– Dhr Fernand Robert ?

Cyriel Boeynaems 13 juni 2017

Ik ben zo dankbaar voor Cyriel voor deze bewegende en persoonlijke rekening van de ervaringen van zijn familie. Als u kunt helpen bij een van zijn vragen, of kan toevoegen aan het verhaal van zijn familie, neem dan contact met hem op via de contactpagina van deze blog. Dank je. Alison MacKenzie

Cintra House, 32 Upper Grosvenor Road

This house was lent to the Belgian Refugees’ Committee in October 1914 by Canon KEATINGE of St Augustine’s Roman Catholic Church, and I have been wondering what the connection might be.

After my talk last month, the answer was given to me by a member of the audience : it had been owned by Mrs Mary Hannah FENWICK, a generous benefactor, who left it to the parish in her will.

To find out more, I turned first to John Cunningham’s 2013 monograph 175 Years of St. Augustine’s Parish Tunbridge Wells 1838-2013.

There I learnt that Mrs FENWICK, her husband and son (born 1864, and suffering from some sort of disability) were originally from Yorkshire, had lived first in Tonbridge, and then, from about 1887, at Cintra House.

She and her son converted to Catholicism, and in 1899, after the deaths of both her son and her husband, Mrs FENWICK made generous donations to St Augustine’s Church, and to the Roman Catholic community in Tonbridge for the establishment of Corpus Christi Church, in return for which she would receive an annuity and also have Masses said for her and her family in perpetuity.

“Her offer was quickly accepted” writes John Cunningham, “since no one thought for one moment that she would live for another 16 years. Her unexpected longevity would largely wipe out any benefit from her offer……In all, Mrs Fenwick gave £8,500 and received back about £7,450 in annuities, as well as at least 2,475 Masses for the repose of her soul and those of her family.”

A mixed blessing indeed!

The parish sold Cintra House in 1918 for £763-8s-0d.

cintra-house-today1_caroline-auckland-with-name_compressed — Cintra House, 32 Upper Grosvenor Road (2016)

Further research in the British Newspaper Archive and on Ancestry fleshed out the picture a little more.

Mrs Fenwick was born Mary Hannah HALLEWELL the oldest of 8 children (6 girls, 2 boys) born to Wine Merchant Benjamin HALLEWELL and his wife Hannah of Leeds, Yorkshire, non-Conformists. She was 38 when she married Yorkshire farmer William FENWICK, 7 years her junior, in 1862. Their son Walter was born in Kirkby Moorside 2 years later.

In 1871 the family was still in Yorkshire, but by 1881 they had moved to Dry Hill Park, Tonbridge, to a house called Heather Bank. Walter died at the age of 22 in early 1886, and it was perhaps after that that his parents moved from Tonbridge to Tunbridge Wells. In 1887 they paid for a classroom to be made in the crypt of St Augustine’s Church in his memory (Kent and Sussex Courier 15 July 1887).

William FENWICK died on 19 September 1890 and was buried in the FENWICK family grave at All Saints Church, Kirkby Moorside. His widow lived on at Cintra House for another 15 years or so, moving in around 1905 to Gensing Lodge Convent in St Leonards on Sea, a home for elderly Catholic ladies run by Augustinian Sisters from France (1).

There she lived until her death on 5 September 1915. Canon James KEATINGE, parish priest of St Augustine’s, was executor of her will.

However, that was in 1915. She must already have left Cintra House in the care of Canon KEATINGE when she moved to St Leonards, as it was in October 1914 that the Belgian refugee families moved in.

In the 1911 Census the house was the home of widow Charlotte Georgiana MORRIS from London, but in Kelly’s Directory for 1914, 32 Upper Grosvenor Road has no entry – presumably it was by then one of the many empty houses in Tunbridge Wells.

Among the Belgians who lived there was Prosper DEBERGH from Dendermonde, the subject of an earlier blog post, and also Miss Adele VAN OBBERGEN from Louvain who escaped a fine under the Lighting Order in early 1916, the Mayor reminding her when she appeared before the bench that she was “living in a house which was being kept up by people in the town” and asking her “and the other guests to see that the lights were properly shaded” (Kent & Sussex Courier, 14 January 1916 (2)).

So there it is, some of the story of Cintra House.

Thank you to Caroline Auckland for the photos of the house as it is today.

Notes

(1) I think I am right in saying that the building on Upper Maze Hill is now part of St Michael’s Hospice – please correct me if I’m wrong.

(2) Note : Date corrected from 14 February 1916 on 10/09/2021

Save